De Israëlische ambassadeur in Nederland Aviv Shir-On heeft zich maandag persoonlijk op de hoogte gesteld van het vroegere Joods leven in Ommen. Hij bezocht achtereenvolgens het oorlogsmonument bij het gemeentehuis, de Joodse begraafplaats en enkele voormalige woningen van Joodse inwoners die gemarkeerd zijn met Stolpersteine.
Verder stond op het programma kasteel Eerde met de Internationale school en het monument ter herinnering aan de 14 studenten van de Quakerschool Eerde die in de Tweede Wereldoorlog omkwamen. En als laatste het monument van verzetsstrijders Frits Herbert Iordens aan de Steile Oever op Landgoed Eerde. Waarnemend burgemeester Bas Verkerk vergezelde de ambassadeur samen met Harry Woertink van de historische vereniging CCO en Gerko Warner en Kest Jelsma van de stichting Herdenking Joods Ommen.
Yad Vashem
Volgens burgemeester Verkerk kan het bezoek van de ambassadeur aan Ommen bijzonder genoemd worden, met name omdat dit soort diplomaten meestal te gast is in de grote steden van de randstad. Maar dankzij de contacten van Verkerk was de afspraak met de ambassadeur binnen twee weken gemaakt. Verkerk is met name geïnteresseerd geraakt in de historie van verzetsstrijder Iordens die samen met zijn vrouw Anne Maclaine-Pont in de Tweede Wereldoorlog zich heeft ingezet voor hulp aan Joodse kinderen. De bedoeling is dan ook om voor dit echtpaar een postume onderscheiding “Yad Vashem” aan te vragen die wordt toegekend aan degene die hun leven waagden om Joden te redden.
Joodse kinderen
Iordens en zijn echtgenote lieten namens een speciaal Kindercomité Joodse kinderen onderduiken. Zo waren in een verblijf op het landgoed Eerde zeven Joodse kinderen ondergebracht. Vanaf midden 1943 ging Iordens zich ook bezighouden met het redden van geallieerde piloten. Geprobeerd werd die via België, Frankrijk en Spanje naar de thuisbasis terug te krijgen. Daarvoor waren speciale vluchtlijnen georganiseerd door de verzetsstrijders in genoemde landen. Iordens bracht de door de ondergrondse, na hun landing per parachute uit neergestorte vliegtuigen, opgepikte vliegers meestal tot aan de Belgische grens.
Eén keer is hij verder meegegaan en dat zou hem noodlottig worden. Op 2 maart 1944 werd Iordens in het Belgische Hasselt aangehouden, vluchtte, maar werd op de vlucht doodgeschoten. Iordens was korte tijd voor dit fatale moment getrouwd met Anne Maclaine-Pont. Ook zij hielp vanaf 1942 met het onderduiken van Joodse kinderen. Tweeëneenhalf jaar na zijn dood is Iordens op verzoek van zijn vrouw herbegraven op landgoed Eerde langs de Regge. Beiden hadden namelijk gelukkige uren doorgebracht in de bossen langs de rivier.
Einde Joodse samenleving in Ommen
De Tweede Wereldoorlog betekende het einde van de Joodse samenleving in Ommen. Er zijn geen tastbare herinneringen meer. Wel is er als blijvende herinnering aan Joods Ommen een gedenksteen met hun namen en een Davidster op de Joodse begraafplaats aan Den Lagen Oordt/hoek Dr. A.C. van Raaltestraat. Verder zijn op een achttal locaties in Ommen 27 steentjes, zogeheten Stolpersteine, gelegd. Op elk steentje een messing plaatje met daarop vermeld de namen, geboorteplaats en -datum en de plaats en datum van overlijden van de Ommer Joden. Ook worden ze herdacht met hun namen op het oorlogsmonument van het gemeentehuis.
Het gezelschap met de nodige beveiliging bracht ook een bezoek aan kasteel Eerde. Hier was eerst een lunch en daarna leidden Wouter Hijweege en Carel de Goeij van de school de gasten rond. Ook werd stil gehouden bij het monument in de kasteeltuin die herinnert aan de in de oorlog omgekomen studenten van de Quakerschool. Als laatste werd het monument van Iordens bezocht.